Poznaj kolejnego bohatera walki o Niepodległość
Zachęcamy do obejrzenia plenerowej wystawy, poświęconej postaci ppłk. Józefa Skrzydlewskiego, grodziszczanina niezwykle zasłużonego dla miasta, regionu i Ojczyzny.
Wystawa zlokalizowana jest przed Szkołą Podstawową Nr 2 w Grodzisku Wielkopolskim im. Powstańców Wielkopolskich.
Podpułkownik Józef Skrzydlewski, to doskonały wzór do naśladowania. Własnym życiem przypieczętował miłość do ukochanej ojczyzny, do Polski.
Bohater, reprezentujący wszystkich mężnych i niezłomnych żołnierzy Powstania Wielkopolskiego. Mieszkańców naszego miasta, gminy i regionu, którzy własną krwią przypieczętowali powrót Polski na mapę Europy i świata. Wielki patriota, który zginął we własnm kraju, za szczególne umiłowanie ojczystej ziemi.
Józef Skrzydlewski przyszedł na świat w naszym mieście, w 1896 roku. Zmarł niespełna 52 lata później, potajemnie aresztowany przez funkcjonaruszy UB i osadzony w więzieniu na Rakowieckiej w Warszawie. Krótkie - bo zaledwie półwieczne - życie obfitowało jednak w wiele wyborów, działań i decyzji, które bezsprzecznie czynią z niego bohatera, patriotę, wzór i autorytet.
Już podczas nauki w szkole powszechnej uczestniczył w strajku szkolnym. Przeszedł stopnie wtajemniczenia Towarzystwa Tomasza Zana - młodzieżowej organizacji niepodległościowej działającej najpierw w Wielkopolsce, później w całym zaborze pruskim oraz pruskim Śląsku. Dewiza przywódcy tajnej organizacji brzmiała: "biada ludowi, który woli brać wolność szturmem, niż stać się jej godnym przez rozum i wychowanie", dlatego też młody Skrzydlewski, chętnie prowadził tajne kółka, ucząc potajemnie młodszych kolegów języka polskiego. Przed wybuchem I Wojny Światowej, brał udział w kursie wojskowym w Krakowie. Zmobilizowany jako piechur do armii niemieckiej, w konsekwencji, w listopadzie 1917 roku zdezerterował.
W 1918 roku po nawiązaniu kontaktu z organizacjami ruchu niepodległościowego w swoim rodzinnym mieście rozpoczął organizowanie polskiej Służby Straży i Bezpieczeństwa, z którą usunął dotychczasowe władze z miasta i okolic. W Grodzisku Wielkopolskim utworzył organizacyjne i zaopatrzeniowe zaplecze frontu zachodniego. W naszym mieście uformował trzy kompanie ochotników z Grodziska i okolic. Dzięki dogodnemu połączeniu z Poznaniem, przewadze ludności polskiej, Grodzisk stanowił ważny ośrodek rekrutacyjny. Grodziska Kompania Powstańcza, należała do jednej z najlepiej zorganizowanych i uzbrojonych jednostek powstańczych na późniejszym froncie zachodnim.
Jako dowódca 4 kompanii karabinów maszynowych, Józef Skrzydlewski w sierpniu 1919 r. wyruszył na front wschodni, gdzie przebywał ponad pół roku. Rozkazem Naczelnego Dowództwa przeniesiony został na stanowisko instruktora-wykładowcy Szkoły Oficerskiej w Bydgoszczy, gdzie przebywał przez kolejnych 6 lat. Dalej przebywał w Ministerstwie Spraw Wojskowych, potem w Sztabie Głównym. Był aktywnym członkiem organizacji powstańczych.
Po przekroczeniu wraz ze Sztabem Naczelnego Wodza granicy rumuńskiej we wrześniu 1939 roku. został internowany. Od 1940 roku przebywał we Francji, gdzie pełnił funkcję szefa sztabu l Dywizji Grenadierów Armii Polskiej. Po upadku Francji więziony przez Niemców w obozach jenieckich (1940-1945). Po wyzwoleniu obozu w 1945 roku zaproponowano mu wyjazd i osiedlenie się w Wielkiej Brytanii, z czego nie skorzystał. Po powrocie do kraju w 1947 roku, brał aktywny udział w pracach organizacji zrzeszających powstańców wielkopolskich, m.in. był częstym gościem Związku Powstańców Wielkopolskich w Grodzisku Wielkopolskim. Niestety, jak wielu polskich bohaterów, nie przeżył represji władz komunistycznych.
Staraniem Komisji Środowiskowej Powstańców Wielkopolskich przy ZBoWiD ekshumowano jego zwłoki w Warszawie i przewieziono do Grodziska Wlkp., gdzie w 1957 r. Bohater spoczął wśród swoich towarzyszy broni na grodziskim cmentarzu. Pożegnany jak bohater przez mieszkańców miasta i regionu.
Za swoje niezliczone dokonania w służbie Ojczyźnie został odznaczony:
- trzykrotnie Krzyżem Walecznych, a także:
- Srebrnym Krzyżem Zasługi,
- Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym,
- Krzyżem Wojennym,
- Krzyżem Oficerskim Orderu Białego Lwa,
- Krzyżem Kawalerskim Legii Honorowej,
- Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski przyznanym pośmiertnie przez Prezydenta RP w obecnym roku.
